Όταν το μωρό μπαίνει στο στήθος και θηλάζει διεγείρει τις νευρικές απολήξεις που βρίσκονται στη θηλή, που με τη σειρά τους διεγείρουν την παραγωγή της ορμόνης οξυτοκίνη, που με τη σειρά της προκαλεί το γάλα να κατέβει στους γαλακτοφόρους πόρους και να καταλήξει στο στόμα του μωρού. Αυτή όλη η διαδικασία ονομάζεται «αντανακλαστικό καθόδου του γάλακτος» και μπορεί κάποιες φορές να είναι επώδυνη για λίγα δευτερόλεπτα.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η απάντηση είναι θετική. Μια μητέρα με πυρετό που προκαλείται από μαστίτιδα ή από μια απλή ίωση, όπως για παράδειγμα ένα κοινό κρυολόγημα ή μια γαστρεντερίτιδα ή μια συνηθισμένη μικροβιακή λοίμωξη, όπως για παράδειγμα μια ουρολοίμωξη μπορεί να συνεχίσει τον θηλασμό. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η μητέρα να είναι σε σχετικά καλή γενική κατάσταση, ώστε να έχει τη δύναμη και το κουράγιο να θηλάσει, καθώς και να ενυδατώνεται καλά (νερό, χυμούς,σούπες κ.τ.λ.), ακόμη και αν δεν έχει πολύ όρεξη για φαγητό. Η απομάκρυνση της μητέρας με πυρετό από το μωρό δεν είναι απαραίτητη, γιατί αν έχει κάτι μεταδοτικό το μωρό έχει έρθει ήδη σε επαφή πριν η μητέρα εμφανίζει τα συμπτώματα. Οι βασικές αρχές υγιεινής, όπως είναι το συχνό πλύσιμο των χεριών, το φτάρνισμα σε χαρτομάντηλο, η μάσκα ( αν πρόκειται για λοίμωξη του αναπνευστικού) είναι απαραίτητες. Μη ξεχνάτε ότι το μητρικό γάλα είναι πλούσιο σε αντισώματα, οπότε η συνέχιση του θηλασμού βοηθά το μωρό να αντιμετωπίσει το νόσημα σε περίπτωση που κολλήσει. Υπάρχουν και εξαιρέσεις βέβαια. Όταν ο πυρετός προκαλείται από συγκεκριμένα σοβαρά νοσήματα, όπως για παράδειγμα από τον ιό HIV ή τον ιό Έμπολα ο θηλασμός δεν επιτρέπεται. Επίσης, μια μητέρα που πάσχει από ένα νόσημα λογικά θα πρέπει να αρχίσει φαρμακευτική αγωγή. Τα περισσότερα φάρμακα (π.χ. αντιπυρετικά, αντιβιώσεις) είναι συμβατά με τον θηλασμό. Ωστόσο πάντα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν τη λήψη της αγωγής.

Κάθε δυάδα μητέρας και μωρού είναι μοναδική και ό,τι ισχύει για ένα μωρό δε σημαίνει ότι ισχύει για κάθε μωρό. Έτσι κάθε δυάδα αναπτύσσει την ή τις αγαπημένες στάσεις θηλασμού. Για να είστε σίγουρη ότι έχετε βρει μια καλή στάση θηλασμού θα πρέπει να κάθεστε αναπαυτικά, χωρίς να επιβαρύνετε τη μέση ή την πλάτη σας, οι θηλές σας να μην πονάνε, το μωρό να είναι άνετα, να βλέπετε τη γωνία του στόματός του να ανεβοκατεβαίνει και να ακούτε τις γουλίτσες που καταπίνει. Σκεφτείτε ότι οι γυναίκες θηλάζουν εδώ και αιώνες και κάθε μια το κάνει με τον δικό της τρόπο. Οι στάσεις θηλασμού που προτείνονται είναι για να σας δώσουν μια ιδέα και έναν απλό και σίγουρο τρόπο για να ξεκινήσετε.

Ο θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί για όσο καιρό το επιθυμούν η μητέρα και το μωρό. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτείνει αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους 6 μήνες και στη συνέχεια θηλασμό σε συνδυασμό με τις κατάλληλες τροφές για 2 χρόνια, ή για όσο καιρό το επιθυμεί η μητέρα και το μωρό. Η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία προτείνει αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους 6 μήνες και στη συνέχεια θηλασμό σε συνδυασμό με τις κατάλληλες τροφές για 1 χρόνο, ή για όσο καιρό το επιθυμεί η μητέρα και το μωρό.

Η παρακολούθηση της ανάπτυξης ενός παιδιού (βάρος, ύψος, περίμετρος κεφαλής και ΒΜΙ) γίνεται με βάση τις καμπύλες ανάπτυξης, δηλαδή πρότυπα διαγράμματα σωματικής αύξησης που έχουν δημιουργηθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Δεν υπάρχει περιορισμός στο είδος των τροφών που μπορεί να καταναλώσει μια θηλάζουσα μητέρα. Η διατροφή σας μπορεί να είναι ελεύθερη και να τρώτε ό,τι σας ευχαριστεί, αρκεί να είναι υγιεινό! Με τις υγιεινές διατροφικές επιλογές, εκτός από τη δική σας καλή υγεία, διασφαλίζεται ότι το μωρό σας παίρνει τα απαραίτητα για την ανάπτυξή του θρεπτικά συστατικά. Μια ισορροπημένη μεσογειακή δίαιτα είναι ιδανική! Γενικά επιδιώξτε τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, όπως άπαχο κρέας, αυγά, γαλακτοκομικά, φακές και ψάρια. Καταναλώστε άφθονα φρούτα και λαχανικά, καθώς και τροφές ολικής άλεσης.

Το θήλαστρο μιμείται τις κινήσεις που κάνει το μωρό, αλλά όσο και αν η διαδικασία προσομοιάζει με το θηλασμό δεν είναι ίδια. Επίσης το γυναικείο σώμα αντιδρά διαφορετικά στο θήλαστρο και διαφορετικά στο μωρό. Αν σε αυτά προσθέσουμε και το γεγονός ότι υπάρχουν διαφορετικά θήλαστρα ποικίλων τύπων (χειροκίνητα, ηλεκτρικά, διπλής άντλησης κ.τ.λ.) άλλα καινούρια και άλλα μεταχειρισμένα,   συμπεραίνουμε ότι δύσκολα θα μπορούσαμε να πούμε με σιγουριά ότι το μωρό τρώει την ίδια ποσότητα με αυτή που βγάζει το κάθε θήλαστρο. Η ποσότητα που βγάζει το θήλαστρο είναι συνήθως ενδεικτική και μας δίνει μια γενική εικόνα. Το αν το μωρό τρώει ικανοποιητικά θα το καταλάβουμε από το βάρος που παίρνει και τις βρεγμένες πάνες που έχει.

Το στήθος προσαρμόζει την παραγωγή του γάλακτος ανάλογα με τη ζήτηση. Επομένως ο θηλασμός θα συνεχιστεί εφόσον τις υπόλοιπες ώρες το μωρό μπαίνει στο στήθος. Για τις ώρες που λείπετε μπορείτε εναλλακτικά, εκτός από τη σκόνη, να κάνετε άντληση, ώστε να δίνουν το δικό σας γάλα ενώ λείπετε ή να εισάγετε στερεές τροφές, εφόσον το μωρό σας δείχνει ενδιαφέρον για τα φαγητά σας.

Στην περίπτωσή σας ο θηλασμός μετά το φαγητό και κατά τη διάρκεια της νύχτας χρησιμοποιείται από το παιδί σαν υπναγωγός διαδικασία, δηλαδή σαν διαδικασία για να χαλαρώσει και να νανουριστεί. ‘Όπως πολύ σωστά παρατηρήσατε, το μωρό δε θηλάζει γιατί πεινάει, θηλάζει για να κοιμηθεί. Επομένως αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι να βρείτε έναν άλλο τρόπο για να την κοιμίζετε. Δημιουργείστε μια ρουτίνα ύπνου ( πχ μπανάκι, νανούρισμα, παραμυθάκια) που θα βοηθήσει το παιδί να νυστάξει και βάλτε την στο κρεβατάκι της όσο είναι ακόμη ξύπνια, νυσταγμένη μεν αλλά ξύπνια και αφήστε την να κοιμηθεί. Αν μπορέσει να κοιμηθεί έτσι στην αρχή της νύχτας θα το κάνει και όσες φορές μισοξυπνήσει στη μέση της νύχτας και δε θα χρειάζεται πια το στήθος για να νανουριστεί.

Στην ηλικία των 6-8 εβδομάδων (δηλαδή περίπου στις 40 μέρες) τα βρέφη εμφανίζουν το πρώτο «άλμα ανάπτυξης». Μετά από αυτό το άλμα, κατά το οποίο συμβαίνουν διάφορες αλλαγές τα μωρά αποκτούν κιρκάδιο ρυθμό, δηλαδή αρχίζουν να διαχωρίζουν τη μέρα από τη νύχτα, με αποτέλεσμα να κοιμούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα τη νύχτα. Αυτό ισχύει τόσο για τα θηλάζοντα βρέφη, όσο και για τα μη θηλάζοντα.

Κάθε μητέρα έχει να πάρει μια απόφαση αν θέλει να θηλάσει ή όχι και κάθε άποψη είναι σεβαστή. Το πιο σημαντικό είναι η μητέρα πριν αποφασίσει να έχει ενημερωθεί για τα οφέλη του θηλασμού, ώστε να ζυγίσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα και να πάρει τελικά την απόφαση που της ταιριάζει. Στα οφέλη του θηλασμού μεταξύ άλλων συγκαταλέγονται ότι το μητρικό γάλα είναι το καταλληλότερο για το μωρό, προσφέρει όλα τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για τη σωστή του ανάπτυξη, περιέχει έτοιμα αντισώματα που προστατεύουν το μωρό από διάφορες ασθένειες, δρα προστατευτικά απέναντι σε διάφορα νοσήματα και επομένως συντελεί στην καλή υγεία των παιδιών για όλη τους τη ζωή, προσφέρει σημαντικά οφέλη τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα στην υγεία της μητέρας, βοηθά να αναπτυχθούν ισχυροί δεσμοί μεταξύ μητέρας και μωρού και τέλος είναι οικονομικό και πάντα διαθέσιμο.

Ο πιο συχνός λόγος για να εμφανίζει ένα παιδί δυσκοιλιότητα είναι η διατροφή. Δοκιμάστε να δώσετε στο παιδί σας περισσότερα φρούτα και λαχανικά, που θα διευκολύνουν τις κενώσεις, όπως δαμάσκηνα, ακτινίδια, μπρόκολο, αρακά κ.α. Αν χρειαστεί αφαιρέστε από το διαιτολόγιο του κάποιες τροφές, που έχετε παρατηρήσει ότι προκαλούν δυσκοιλιότητα. Επίσης, μη ξεχνάτε να προσφέρετε στο παιδί άφθονο νερό! Η καλή ενυδάτωση είναι πολύ σημαντική για τη λειτουργία του εντέρου. Σπανιότερα, δυσκοιλιότητα μπορεί να προκαλεί και η υπερβολική κατανάλωση γάλακτος. Αν δείτε ότι παρά τις αλλαγές στη διατροφή και την ενυδάτωση η δυσκοιλιότητα παραμένει, συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας, για να αποκλείσει άλλα αίτια δυσκοιλιότητας.

Το μωρό όταν χορταίνει αρχίζει και εμφανίζει ορισμένα σημάδια, τα σημάδια κορεσμού. Αυτά είναι:

• Αφήνει μόνο του το στήθος ή αποκοιμιέται και του φεύγει η θηλή από το στόμα.
• Γυρίζει το κεφάλι μακριά από τη θηλή.
• Χαλαρώνει το σώμα του και ξεσφίγγει τις γροθιές του.
• Δεν δείχνει ενδιαφέρον όταν του προσφέρετε και τον άλλο μαστό.

Πέρα από τα σημάδια κορεσμού εσείς θα καταλαβαίνετε αν το μωρό χορταίνει:

• Από το βάρος: Η παρακολούθηση του βάρους του μωρού καλό είναι να γίνεται από τον παιδίατρο.
• Από τις καλά βρεγμένες πάνες: Πρέπει να έχει τουλάχιστον 5 καλά βρεγμένες πάνες ανά 24ωρο.
• Από το χρώμα των ούρων : Πρέπει να είναι διαυγή, με ανοιχτό κίτρινο χρώμα.
• Από την εγρήγορση του μωρού: Το μωρό πρέπει όταν ξυπνά να είναι ζωηρό.

  Κάθε δυάδα μητέρας και βρέφους δημιουργούν τη δική τους ρουτίνα και το δικό τους μοτίβο σίτισης συνήθως μέσα στις πρώτες 6-8 βδομάδες. Άλλοτε οι θηλασμοί είναι σύντομοι και συχνοί, άλλοτε μεγάλοι και πιο αραιοί.

Η μέτρια κατανάλωση καφέ, δηλαδή ένα με δύο φλιτζάνια την ημέρα επιτρέπεται κατά τον θηλασμό. Προσπαθήστε να απέχει η ώρα που θα πιείτε καφέ από τον επόμενο θηλασμό και παρατηρείστε το μωρό σας. Αν φαίνεται νευρικό και εκνευρισμένο σημαίνει ότι η ποσότητα καφεΐνης ήταν πολύ γι αυτό, επομένως μειώστε την στον επόμενο καφέ. Σε κάθε δυάδα μητέρας-μωρού η ποσότητα καφεΐνης που μπορεί να καταναλωθεί χωρίς πρόβλημα είναι διαφορετική και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ικανότητα της μητέρας να μεταβολίζει την καφεΐνη, το βάρος και η ηλικία του μωρού, καθώς και η συχνότητα των θηλασμών. Πειραματιστείτε για να βρείτε τη δική σας ισορροπία.

Τα βρέφη αναμένεται να βάζουν περίπου 800-900 γραμμάρια ανά μήνα το πρώτο τρίμηνο της ζωής τους. Ή αλλιώς 150-230 γραμμάρια ανά εβδομάδα από την 6η εβδομάδα και μετά. Παρόλα αυτά τα μωρά είναι ζωντανά πλασματάκια και όχι νούμερα και η πρόσληψη βάρους θα πρέπει να αξιολογείται από τον παιδίατρο, που θα συνεκτιμήσει όλες τις παραμέτρους και θα κρίνει αν το μωράκι σας παίρνει ικανοποιητικά βάρος.

Ο θηλασμός του βρέφους και κυρίως του νεογέννητου θα πρέπει να εξασφαλίζει στην αρχή έναν ελάχιστο αριθμό γευμάτων ώστε να αποφευχθούν σημεία αφυδάτωσης. Τις πρώτες δύο εβδομάδες οι θηλασμοί θα πρέπει απαραίτητα να είναι πολύ συχνοί δηλαδή 8 – 12 φορές. Σε αυτό το χρονικό διάστημα το μωρό θα πρέπει να τρώει τουλάχιστον ανά τρίωρο, επομένως πρέπει να το ξυπνάτε. Μετά μπορεί το μωρό να χρειάζεται λιγότερους θηλασμούς, γιατί μπορεί πια να κάνει και μεγαλύτερα γεύματα. Συνήθως μετά τις 6 εβδομάδες, που εγκαθίσταται ο θηλασμός δε χρειάζεται πια να ξυπνάτε το μωράκι σας. Και πάλι, κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και εξαρτάται από το πόσο σύντομα εγκαθίσταται ο θηλασμός και πόσο βάρος έχει πάρει το μωρό.

Οι θηλάζουσες μπορούν να εμβολιαστούν κανονικά με οποιοδήποτε διαθέσιμο εμβόλιο έναντι της COVID-19 Παραθέτω και την πρόσφατη επικαιροποιημένη (Απρίλιος 2021) οδηγία του ΕΟΔΥ: «Γενικά, η χορήγηση εμβολίων που δεν ανήκουν στην κατηγορία των ζώντων εξασθενημένων κατά την περίοδο του θηλασμού θεωρείται ασφαλής. Επομένως, οι θηλάζουσες μπορούν να εμβολιάζονται με οποιοδήποτε από τα εγκεκριμένα εμβόλια για την COVID-19.»

Ο θηλασμός είναι πετυχημένος όταν το μωρό τρέφεται καλά και μητέρα δεν δυσφορεί. Στον επιτυχημένο θηλασμό το μωρό παίρνει καλά βάρος, είναι ζωηρό και σε εγρήγορση όταν είναι ξύπνιο,  έχει τουλάχιστον 5 καλά βρεγμένες πάνες ανά 24ωρο και τα ούρα του έχουν ανοιχτό κίτρινο χρώμα. Επίσης, ο επιτυχημένος θηλασμός δεν είναι επώδυνος για τη μητέρα. Αν το μωρό πιάνει καλά το στήθος, χωρίς να τραυματίζει τις θηλές και χωρίς να προκαλεί πόνο τότε η τεχνική είναι σωστή.

Στις περισσότερες περιπτώσεις ο επαναγαλακτισμός είναι εφικτός, ανεξάρτητα από το χρονικό διάστημα που έχει περάσει από τον τελευταίο θηλασμό, αλλά απαιτεί υπομονή, αποφασιστικότητα και σίγουρα χρόνο. Ορισμένες φορές το γάλα που παράγεται μετά τον επαναγαλακτισμό μπορεί να είναι αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες του μωρού, άλλες φορές ίσως χρειαστεί  και συμπλήρωμα με φόρμουλα. Για να αρχίσει η παραγωγή γάλακτος χρειάζεται καταρχάς να διεγερθεί το στήθος. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να γίνεται άντληση συχνά μέσα στην ημέρα, τουλάχιστον κάθε 2-3 ώρες, πράγμα που σημαίνει 8-12 φορές την ημέρα, με την κάθε άντληση να διαρκεί 20 με 30 λεπτά. Εκτός από το μηχανικό ερέθισμα,  για να πετύχει η διέγερση του στήθους θα πρέπει να μπαίνει και το μωρό στο στήθος, ιδανικά τουλάχιστον πριν και μετά την άντληση αλλά και στα μεσοδιαστήματα, όσο περισσότερο μπορεί. Γενικά, όσο καιρό προσπαθείτε τον επαναγαλακτισμό αυξήστε την επαφή δέρμα με δέρμα με το μωρό, ζητήστε βοήθεια για τις υπόλοιπες δουλειές, ξεκουραστείτε όσο μπορείτε και τέλος αποφύγετε τις πιπίλες και τα μπιμπερό.

Η πιο συχνή αιτία πόνου στις θηλές είναι η λανθασμένη τεχνική τοποθέτησης του μωρού στο στήθος. Το μωρό όταν θηλάζει θα πρέπει να πιάνει ολόκληρη τη θηλαία άλω, δηλαδή τη σκούρη περιοχή γύρω από τη θηλή και όχι μόνο τη θηλή. Οπότε, αν πονάτε, βγάλτε το μωρό από το στήθος, επανατοποθετήστε το και πειραματιστείτε με τις θέσεις θηλασμού. Αν χρειαστείτε βοήθεια επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας ή μία μαία, που θα σας καθοδηγήσουν. Άλλη αιτία επώδυνων θηλών μπορεί να είναι η μυκητίαση των θηλών, που εκτός από πόνο συνοδεύεται συνήθως και από ερυθρότητα και φαγούρα, καθώς και από ένα λευκωπό στρώμα στη γλώσσα του μωρού, η οποία απαιτεί θεραπεία και για σας και για το μωράκι. Σε κάθε περίπτωση, αν πονάτε και ο πόνος δεν υποχωρεί με τη διόρθωση της στάσης, καλό είναι να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό.

Στις περισσότερες περιπτώσεις μια μητέρα μπορεί να θηλάσει σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και στη συνέχεια να θηλάζει παράλληλα με το νεογέννητο και το μεγαλύτερο παιδί. Κατά το θηλασμό εκκρίνεται μια ορμόνη, η οξυτοκίνη, στις δράσεις της οποίας συγκαταλέγεται η χαλάρωση του τραχήλου και οι συσπάσεις της μήτρας. Στις περισσότερες περιπτώσεις  η ποσότητα που εκκρίνεται δεν αρκεί για να προκαλέσει πρόωρο τοκετό. Αν όμως περιμένετε δίδυμα ή τρίδυμα  ή έχετε κύηση υψηλού κινδύνου ίσως  χρειαστεί να σταματήσετε τον θηλασμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις συμβουλευτείτε τον γυναικολόγο σας.

Η βασική αρχή για φυσικό αποθηλασμό είναι η σταδιακή μείωση, ώστε τόσο το μωρό όσο και το στήθος να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Απότομη διακοπή μπορεί να οδηγήσει σε δυσφορία, πέτρωμα ή και μαστίτιδα. Αρχίστε να μειώνεται σταδιακά τα γεύματα, ξεκινώντας από το λιγότερο αγαπημένο του μωρού και κάθε 2-3 μέρες μειώνετε ένα ακόμη. Αν στο μεσοδιάστημα αισθανθείτε το στήθος να γεμίζει και σας ενοχλεί βγάλτε είτε με το χέρι είτε με αντλία τόσο όσο για να ανακουφιστείτε (μην το αδειάζετε εντελώς). Ο ρυθμός μείωσης των θηλασμών σε κάθε δυάδα μητέρας-βρέφους είναι διαφορετικός και  εξαρτάται από το λόγο που θέλει η μητέρα να αποθηλάσει, την παραγωγή του στήθους και τις αντιδράσεις του μωρού. Σε κάποιες περιπτώσεις η μείωση μεταξύ των θηλασμών μπορεί να πάρει περισσότερες μέρες ή και βδομάδες.

Μια καλή ιδέα για να προετοιμαστείτε είναι να παρακολουθήσετε ένα μάθημα θηλασμού, κατά προτίμηση όταν βρίσκεστε στο τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Έτσι θα μάθετε ορισμένα πράγματα για το πώς λειτουργεί ο θηλασμός και πώς μπορείτε να βοηθήσετε εσάς και το μωράκι σας να θηλάσετε πιο εύκολα. Τις πληροφορίες αυτές μπορείτε να τις πάρετε και από βιβλία ή το διαδίκτυο, απλώς βεβαιωθείτε ότι οι πηγές που διαβάζετε είναι έγκυρες. Όσον αφορά το στήθος και τις θηλές σας δε χρειάζεται να κάνετε τίποτα. Το σώμα θα αναλάβει όταν του το ζητήσει το μωράκι σας.

Οι βρεφικοί κολικοί είναι το έντονο και παρατεταμένο κλάμα ή/και ανησυχία, που συμβαίνει συχνά σε ένα κατά τα άλλα υγιές μωρό. Χαρακτηριστικό των κολικών είναι ότι τα περισσότερα μωρά κλαίνε συνήθως μια συγκεκριμένη ώρα (συνήθως το απόγευμα ή το βράδυ) και δεν παρηγορούνται εύκολα. Συχνά κατά το κλάμα λυγίζουν τα ποδαράκια προς την κοιλιά ή κάνουν τόξο με την πλάτη τους. Η κοιλιά τους μπορεί να γουργουρίζει ή να έχει πολλά αέρια, τα χέρια σφίγγουν σε μπουνίτσες και το πρόσωπο κοκκινίζει. Οι κολικοί εμφανίζονται στα περισσότερα μωράκια και είναι μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης. Παρόλου που η αιτία των κολικών δεν είναι γνωστή, γνωρίζουμε ότι δεν οφείλονται στον αέρα που καταπίνουν τα μωράκια. Άρα, όσον αφορά το θηλασμό δε χρειάζεται να γίνει κάποια αλλαγή, εφόσον το μωρό τρώει καλά και παίρνει βάρος.

Ο θηλασμός είναι ελεύθερος και γίνεται χωρίς πρόγραμμα, χωρίς ρολόι, με την προσφορά να ανταποκρίνεται στη ζήτηση. Ωστόσο, ο θηλασμός κάθε βρέφους και κυρίως κάθε του νεογέννητου θα πρέπει να εξασφαλίζει στην αρχή έναν ελάχιστο αριθμό γευμάτων ώστε να αποφευχθούν σημεία αφυδάτωσης. Τις πρώτες δύο εβδομάδες οι θηλασμοί θα πρέπει απαραίτητα να είναι πολύ συχνοί δηλαδή 8 – 12 φορές. Σε αυτό το χρονικό διάστημα το μωρό θα πρέπει να τρώει τουλάχιστον ανά τρίωρο. Όταν εγκατασταθεί ο θηλασμός, (συνήθως γύρω στις 6 εβδομάδες) δε χρειάζεται πια να μετράται τις ώρες και να ξυπνάτε το μωράκι σας. Στον επιτυχημένο θηλασμό δεν χρειάζεται πρόγραμμα, το μωρό παίρνει καλά βάρος, είναι ζωηρό και σε εγρήγορση όταν είναι ξύπνιο,  έχει τουλάχιστον 5 καλά βρεγμένες πάνες ανά 24ωρο και τα ούρα του έχουν ανοιχτό κίτρινο χρώμα.